HANGPLEK IN
LEIDSCHE RIJN
2016 – 2017
Afgelopen november is het een feit. De groep ouderen uit de nieuwbouwwijk Leidsche Rijn die de afgelopen anderhalf jaar samen een theaterfeulilleton maakte, is officieel een vereniging geworden. Daarmee is de doelstelling om een duuzaam sociaal netwetwerk te creeren gerealiseerd. Theatermaker en intiatiefnemer Ton Offerman is trots dat het project dat hij begin 2016 startte zo’n succes is geworden.
‘Ouderen worden in onze maatschappij niet meer serieus genomen. Terwijl ze zoveel kennis en ervaring hebben, worden ze vaak weggezet. Daar wilden wij wat tegenover stellen. We bedachten het project Hangplek voor ouderen; een project waar ouderen zich gesterkt voelen een wezenlijke plaats in de maatschappij te hebben en ze uit te dagen om hun plezierige manier buiten hun comfortzone te gaan. Alles om een nieuw sociaal netwerk op te bouwen.’
Onder het adagium ‘Help mijn het zelf te doen’ werden vier teams van de ‘hangouderen’ samengesteld; een acteergroep, een productie/organisatie groep, een publiciteitsgroep en een interview-groep. ‘De laatste is een belangrijke schakel naar een grotere groep ouderen die ‘meer achter de geraniums zitten’, vertelt Offerman. ‘Na een workshop gaan de ouderen er op uit om verhalen op te halen in de buurt. De gesprekken gaan over hun leven, nu en vroeger. Belangrijke opdracht voor theater is dat het vooral gaat over het nu. Hier kwamen een aantal universele thema’s over ouder worden en buurtspecifieke aspecten uit die in het script verwerkt zijn.’
Om mensen hun verhaal te laten vertellen en elementen ook werkelijk in de afleveringen te gebruiken, verlaagd dat de grens om te komen kijken. En dat gebeurde volop. En de voorstellingen werden niet op een tradioneel toneel opgevoerd, maar juist in buurthuizen waar de acteurs tussen de mensen spelen. ‘Dat heeft twee voordelen. Ten eerste voelen de acterende ouderen zich comfortabeler dan dat er een spot op staat en ten tweede geeft het voor het publiek dat aan tafels zit en achteraf een drankje krijgt gelegenheid een gesprek aan te gaan met de (onbekende) tafelgenoten. Zeker ook omdat wat zij net gezien hebben over hun leefwereld gaat.’
Het effect bij de hangouderen is dat zij gedurende het project fysiek en mentaal fitter werden, nooit eerdere talenten bij zichzelf ontdekten, (zelf-)vertrouwen kregen in hun kunnen, een grote sociale betrokkenheid en vriendschappen zijn onstaan en vooral dat zij wekelijks genieten. ‘Ik kan vele voorbeelden geven, als ik er een mag noemen is dat de productie-groep in het begin van het project nauwelijks een telefoontje durfde plegen naar een locatie voor een speelbeurt en dat bij de laatste aflevering ik als regisseur meegevraagd wordt om te checken of de locatie goed is en dat ik daar achter een kop koffie zit te genieten hoe de ouderen het helemaal zelf regelen met de beheerder. Dat beroerd mij om te zien hoe zij empowered zijn.’
Voor het project werden tientallen ouderen geïnterviewd, door ouderen. Van hun verhalen werd een scenario geschreven voor een theaterfeuilleton in vijf delen. Elke aflevering had een ander thema, waardoor het leven van senioren op diverse manieren belicht werd. De voorstellingen kwamen tot stand door ouderen zoveel mogelijk en op allerlei vlakken te betrekken. Ouderen konden zich opgeven voor een of meerdere van vijf teams. Deze waren als volgt omschreven:
Artistiek leider Ton: “Vitaal is wat ons betreft zo vitaal als men zich voelt. Wie zich fit voelt, maar niet meer zo goed ter been is, is ook van harte welkom. Welk team je kiest is helemaal aan jou: je kan kiezen voor een uitdaging en iets wat je nog nooit gedaan hebt of voor iets waar je al ervaring in hebt maar nog niet in uitgeleerd bent.”
